Czy język polski faktycznie jest aż tak trudny?

Istnieje kilka tysięcy języków. Nie wiadomo, ile dokładnie, choć zakłada się, że z dekady na dekadę będzie ich coraz mniej. Część z nich jest stara, część młoda; jedne wyewoluowały z już istniejących, inne obmyślono od zera; niektóre uznajemy za względnie proste do opanowania, podczas gdy nauczenie się innych spędza nam sen z powiek. Gdzie na tej skali plasuje się język polski? Czy jest aż tak trudny, jak może nam się wydawać?

Język polski jednym z najtrudniejszych języków

Według internetowych sondaży język polski pod względem trudności plasuje się w czołówce. Ranking „Polityki” przyznaje mu brązowy medal, stawiając go za arabskim i chińskim. Za prostsze uznawane są tu między innymi islandzki, wietnamski czy węgierski. Mowa naszego sąsiada – język niemiecki – znajduje się aż dziesięć miejsc za polskim, na 13 pozycji. The US Foreign Service Institute, dzieląc języki pod względem ich trudności dla osób anglojęzycznych, zalicza język polski do grupy IV, od której bardziej skomplikowane są jedynie języki arabski, chiński, japoński i koreański.

Joanna Rubery, jedna z redaktorek internetowych wersji słowników Oxford Dictionaries, podsumowuje swoją przygodę z nauką języka polskiego porównaniem bardziej popularnych polskich zwrotów do zbitek tworzonych z kafli niewykorzystanych w partii Scrabbli. Moim zdaniem coś w tym jest, spójrzmy chociażby na słowo „gęśle”.

I speak Polish! What’s your superpower?

Czyli „Mówię po polsku! Jaka jest Twoja supermoc?”. W dobie renesansu powieści graficznych, komiksów i filmów o superbohaterach hasło to doskonale oddaje postrzeganie języka polskiego przez obcokrajowców, ale równocześnie polską butę i chełpienie się naszą oryginalnością. Slogan ten od jakiegoś czasu podbija nie tylko polskie media społecznościowe, lecz także internetowe sklepy z odzieżą. Od zatrzęsienia jest również memów przedstawiających to, jak trudny (czy też złożony) jest język polski – w śmieszny bądź ciekawy sposób prezentuje się zarówno polską fleksję, szeleszczące brzmienie naszej mowy, jak i nieobecne w innych językach znaki diakrytyczne. Jednym z popularniejszych jest pokazanie liczby form gramatycznych liczebnika „dwa” – podczas gdy w języku angielskim występuje 1 (two), a na przykład w portugalskim – 2, zależne od płci (dois/duas), język polski może pochwalić się 17 formami gramatycznymi (dwa, dwie, dwoje, dwóch [lub dwu], dwaj, dwiema, dwom [lub dwóm], dwoma, dwojga, dwojgu, dwojgiem, dwójka, dwójki, dwójkę, dwójką, dwójce, dwójko).

Co sprawia, że język polski jest tak trudny?

Wyliczmy: 7 przypadków, skomplikowana odmiana czasowników, 3 rodzaje, bardzo trudna wymowa (dla obcokrajowców), niełatwe akcentowanie (dla rodaków), frazeologizmy, ortografia, interpunkcja… Zainteresowani językiem włączą do listy jeszcze: etymologię, słowotwórstwo (zwłaszcza kwestię spolszczania napływających szeroką rzeką anglicyzmów) czy problem łączliwości wyrazów. Dzięki bogom (czytaj: językoznawcom) za słowniki! Bez nich moja praca byłaby jeszcze trudniejsza!